17 نکته درباره ی امید تک درنای سیبری
گل ارکیده: تک دُرنای سیبری - پرنده ای در معرض خطر انقراض از خانواده «کلنگان» است. این درنا پرنده ای بزرگ با قدی نزدیک به یک ونیم متر و فاصله دو بال بیش از 2 متر و بدنی یکدست سفید است که پاهای بلند سرخ رنگ دارد و منقار بلند سیاهی روی صورت قرمزرنگ آن نشسته است.
به گزارش گل ارکیده به نقل از ایسنا، «امید» تنها بازمانده از گونه رو به انقراض درناهای سیبری که حالا ۱۵ سال است به تنهایی مهاجرت می کند و امسال دو روز زودتر از قرار هر ساله (۵ آبان) خودش را به ایران رسانده است. به جهت اهمیت اینگونه باارزش به ۱۷ نکته از عبداله سالاری - یک کارشناس اکولوژی و مدیریت حیات وحش - اشاره می کنیم:
*در دنیا ۱۵ گونه درنا وجود دارد که از این تعداد تنها سه گونه از آنها که شامل درنای خاکستری، درنای طناز و درنای سیبری است به ایران مهاجرت می کنند.
*اولین بار در سال ۱۳۵۴، ۱۸ درنای سیبری به ایران وارد شدند.
*سه جمعیت مهاجر از اینگونه در دنیا داشتیم. یک جمعیت مرکزی که مقصد نهایی آنها از سیبری به هند بود که این جمعیت بطور کلی از بین رفته اند. جمعیت غربی که در ایران زمستان گذرانی می کند و تنها «امید» از آنها باقی مانده و در نهایت جمعیت شرقی که بیشترین تعداد را در حدود ۳۲۰۰ درنا دارد و مقصد نهایی آنها چین است.
*درنای سیبری گونه ای به شدت در معرض خطر انقراض است.
*طول عمر درناهایی که در اسارت نگهداری می شوند تا حدود ۷۰ سال تخمین زده شده است اما گونه هایی که در طبیعت زندگی می کنند بین ۳۵ تا ۴۰ سال عمر می کنند.
*سن امید حدود ۲۵ سال تخمین زده شده است. به عبارتی بیش از نیمی از عمر امید گذشته است.
*جمعیت غربی درناها - که «امید» همچون آن هاست - از سیبری روسیه به سمت قزاقستان، آذربایجان و در نهایت ایران مهاجرت می کنند و برای بازگشت نیز باردیگر همین مسیر را طی می کنند.
*آن ها در هر مسیر مهاجرت حدود ۶۰۰۰ تا ۷۰۰۰ کیلومتر را طی می کنند. به عبارتی در مجموع بین ۱۲ تا ۱۴ هزار کیلومتر پرواز می کنند. در طول یک روز حدود ۸۰۰ کیلومتر پرواز سپس استراحت می کنند.
*یکی از خصوصیات درناها نوع همسرگزینی شان است که بصورت تک همسری است. اگر اتفاقی برای جفت آنها بیفتد به سختی باردیگر امکان جفت یابی برایشان مهیا می شود.
*«امید» و «آرزو» با هم به ایران مهاجرت می کردند. در سال ۸۶ «آرزو» به دلیلی نامعلوم تلف شد و بعد از آن نیز امید جفت گیری نکرد و تنها مسیر مهاجرت خودرا طی می کند. تلاش هایی نیز برای جفت یابی «امید» با درناهای موجود در وضعیت اسارت انجام شد تا بتوانند جمعیت او را باردیگر احیا کنند اما موفقیت آمیز نبود.
بیشتر بخوانید: چرا «امید» تنهاست؟
*به صورت طبیعی امکان ادامه نسل «امید» وجود ندارد اما ممکنست باردیگر کوشش های برای معرفی جفت به اینگونه صورت بگیرد و موفقیت آمیز نیز باشد تا بتوانیم نسل او را حفظ نماییم.
*از لحاظ زادآوری، درنای سیبری رشد جمعیت بسیار پایینی دارد و بطور معمول در یک فصل بیش از دو تخم نمی گذارد. دلیلهای مختلفی مانند پرورش گوزن های شمالی در سیبری و تداخل مهاجرت با آنها و سگ های نگهبان گوزن های شمالی که جوجه ها و تخم های درناها را می خورند مزید بر علت است. همین طور اینگونه نیز بصورت طبیعی بطور معمول از هر دو تخم تنها یکی از آنها به ثمر می رسد.
*در کل طی سالیان دراز رشد جمعیت سالانه درناها حدود ۱۰ درصد بوده است. به عبارتی چنین نرخ رشد پایینی در اینگونه ها وجود دارد.
*ایران یکی از اصلی ترین زیستگاه های پرندگان مهاجر زمستان گذران است. عواملی مانند تغییر یا از میان رفتن زیستگاه موجب از میان رفتن جمعیت ها بصورت محلی می شود همین طور امکان دارد مسیر مهاجرت خودرا تغییر دهند و به ایران مهاجرت نکنند چونکه بدون زیستگاه، غذا و دیگر موارد مورد نیازشان، دلیلی برای حضور در ایران ندارند.
*علت مهاجرت درنای سیبری از روسیه به ایران، سرمای هوا و پیدا نکردن غذا است که به عرض های پایین تر جغرافیایی مهاجرت می کنند تا شرایط محیطی برایشان مساعد شود. بعد از آن برای دوران جفت گیری، تخم گذاری و پرورش جوجه ها باردیگر به سیبری برمی گردند.
*خشکسالی، تغییر اقلیم و تخریب زیستگاه موجب حضور جمعیت کمتری در ایران می شود همین طور گونه های بومی و محلی خودمان نیز روز به روز درحال افت جمعیت و نزدیک شدن به خطر انقراض هستند.
*اقدامات پژوهشی و تحقیقاتی خوبی می توان دراین زمینه مانند دیگر کشورها انجام داد. در گذشته پروژه ای بین المللی به نام درنای سیبری در ایران درحال انجام بود که متوقف و تعطیل شد. بطور قطع پروژه های بین المللی، اقدامات پژوهشی و تحقیقات موثر هستند. آنها به شناخت بهتر اکولوژی و بیولوژی درنا، همین طور رفتارشناسی اینگونه کمک خواهند کرد تا شاید بتوانیم نسبت به احیای این جمعیت نیز اقدام نماییم.
منبع: گل اركیده
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب