گزارش گل اركیده؛
سایه همای سعادت بر سر طبیعت ایران می ماند؟
گل ارکیده: هما پرنده محبوب خیلی از ایرانیها از دوران باستان، تا کنون بوده و هرچند این پرنده کمیاب است ولی سازمان حفاظت محیط زیست می گوید خطر انقراض اینگونه را تایید نمی نماییم.
خبرگزاری مهر، گروه جامعه: طی روزهای اخیر انتشار ویدئویی مربوط به غذا خوردن کرکس ریش دار در فضای مجازی وایرال و موجب شد خیلی از کاربران به ماجرای این پرنده که در ادبیات کهن همای سعادت نام دارد، بپردازند. خبرهای مربوط به هما موجی از شگفتی و شادمانی در رسانه های اجتماعی به راه انداخت و بسیاری به موضوع این پرنده و خاصیت های آن پرداختند. حافظ، سعدی، فردوسی، مولانا، نظامی گنجوی، صائب تبریزی، خاقانی و اقبال لاهوری در اشعار خود «هما» را مرغی می دانسته اند که چون پدیدار شود، مردم را به سعادت و کامیابی می رساند. در ادبیات ایران «هما» گونه ای باستانی از پرندگان ایران است که از هزاران سال قبل تا حالا در طبیعت ایران زیست می کند. برخی کارشناسان معتقدند در برخی از سر ستون های تخت جمشید که معماری آن به ۲۵۰۰ سال قبل و دوره هخامنشی باز می گردد از این پرنده الهام گرفته شده است و نشان میدهد ایرانیان از آن زمان، هما را نماد شکوه و بزرگی می دانستند.
بر روی بدن هما ردیاب نداریم درباره ی پرنده هما و وضعیت آن در ایران به سراغ زهرا الهی راد، سرپرست گروه پرندگان دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش رفتیم. وی دراین زمینه به خبرنگار مهر اظهار داشت: ما پرنده شناسان و جانورشناسان اسم عمومی اینگونه از پرنده را هما می گوئیم ولی شاید به سبب کمیاب بودن و کمتر دیده شدن این پرنده در کشور در ادبیات باستان همای سعادت نام گرفته است. هما پرنده ای از خانواده پرندگان لاشخور و کرکس است و از نظر پراکنش در مناطق کوهستانی و مرتفع و کمتر از عقاب و سایر پرندگان شکاری دیده می شود. وی در پاسخ به این پرسش که آیا بر بدن این پرنده باتوجه به کمیاب بودنشان ردیابی نصب شده یا خیر اضافه کرد: خیر به دلیلهای مسائل مختلف امکان نصب ردیاب نیست از طرفی هم سرشماری دقیقی در مورد این پرنده وجود ندارد و آمار بسیار دقیق از تعداد آنها نداریم. مشاهده هما در اطراف پایتخت سرپرست گروه پرندگان دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش افزود: این پرنده در اطراف تهران، حوالی طالقان و قزوین مشاهده شده و من به چشم خود این پرنده را رؤیت کرده ام ولی به دلیلهای حساسیت حفاظتی از این پرنده در مقابل شکارچیان محل دقیق حضور آنرا نمی توان اعلام نمود. الهی راد با اشاره به این که این پرنده در مناطق پرتگاهی با شیب تند که دور از دسترس بشر است آشیانه گذاری می کند، اظهار داشت: به همین علت همه جای دنیا و نه فقط در ایران مطالعات محدودی در مورد این پرنده انجام شده است. تلاش جهت استفاده از پهپاد برای صیانت از هما وی در پاسخ به پرسشی در خصوص این که آیا با بهره گیری از پهپادها وضعیت اینگونه از پرنده که دور از دسترس افراد است را انجام داده اید؟ اظهار داشت: خیر پهپاد هزینه دارد و به غیر از خریداری آن مساله آموزش استفاده از دستگاه و نگهداری آن هم وجود دارد البته حالا سازمان حفاظت محیط زیست در بعضی استانها برای صیانت از حیات وحش و پرندگان از پهپاد استفاده می نماید ولی هنوز سراسری نشده و برخی استانها مجهز به پهپادهای ویژه محیط زیست نشده اند و اگر بودجه به اندازه کافی اختصاص یابد بطور قطع این اقدام صورت خواهد گرفت. سرپرست گروه پرندگان دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش افزود: این پرنده در هرم غذایی پرندگان اهمیت زیادی دارد و گونه باارزش هرم غذایی شمرده می شود و نیازمند حفاظت بیشتر است.
در حال حاضر نگرانی در مورد انقراض هما وجود ندارد الهی راد در مورد این که آیا اینگونه پرنده جز پرندگان درحال انقراض است؟ اشاره کرد: خیر هما گونه ای حمایت شده در کشور است و هم اکنون نگرانی در مورد انقراض آن وجود ندارد. همین طور اینگونه انواع مهاجرتی و بومی (مقیم) دارد و نوع مهاجر آن از بخش های شمالی کشور یعنی خزر و بالاتر از آن (مناطق سرد) وارد کشور می شود. بگفته کارشناسان؛ مرغ استخوان خوار یا کرکس ریش دار، گونه ای پرنده شکاری بزرگ جثه از تیره بازان و راسته بازسانان است که در کوه های مرتفع آفریقا، جنوب اروپا و آسیا همچون مناطقی از ایران زندگی می کند. این پرنده مانند دیگر کرکس ها عمدتا لاشه خوار است اما عمده غذای آنرا مغز استخوان تشکیل می دهد. این جانور در ارتفاعی بین ۳۰۰ تا ۴۵۰۰ متر بالاتر از سطح دریا زیست می کند و بیشتر اعضای اینگونه در ارتفاعی بیش از ۲۰۰۰ متر سکونت می کنند. «هما» پرنده محبوب خیلی از ایرانیها از دوران باستان، تا کنون بوده و هرچند این پرنده کمیاب است ولی سازمان حفاظت محیط زیست می گوید خطر انقراض اینگونه را تأیید نمی نماییم. البته بگفته تعدادی از کارشناسان در سالهای اخیر متأسفانه تعداد زیادی از کرکس ها را به دلیلهای مختلف همچون شکار و تیراندازی مستقیم از دست دادیم در صورتیکه این پرنده نقش بسیار حیاتی و مهمی که در اکوسیستم در حوزه پاکسازی محیط و مبارزه با بیماریهای مختلف دام ها دارند. حال این امید است که با مطرح شدن باردیگر نام هما در فضای مجازی شاهد بهبود وضعیت این پرنده در کشور از طرف سازمان حفاظت محیط زیست و مردم باشیم.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب