گشایش اپدیم، رویكرد علمی برای مقابله با بلایای طبیعی
گل اركیده: تهران– معاون آموزش و پژوهش سازمان حفاظت از محیط زیست، با اشاره به ظرفیت های مركز اَپدیم APDIM در مقابله علمی با بلایای طبیعی، ریشه خیلی از مشكلات كشور را در بی توجهی به مطالعات علمی و جمع آوری اطلاعات و مستندات دقیق به منظور تصمیم گیری صحیح برای رفع آن دانست.
به گزارش خبرنگار گروه علمی ایرنا، دومین نشست شورای حكام مركز آسیا و اقیانوسیه برای توسعه مدیریت اطلاعات بلایا (APDIM)با هدف كاهش صدمه های بلایای طبیعی روز گذشته -سه شنبه- با حضور دكتر نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه و همینطور شمشاد اختر معاون دبیر كل سازمان ملل متحد شروع شد.
نشستی كه مقرر است امروز چهارشنبه هم با حضور نمایندگانی از 25 كشور عضو كمیسیون اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل متحد برای منطقه آسیا و اقیانوسیه (اسكاپ) ادامه یابد و شركت كنندگان به بحث و تبادل نظر در مورد بلایای طبیعی منطقه همچون زلزله، گرد و غبار، سیل و روش های مقابله با آنها بپردازند.
یكی از نكات قابل توجه این رویداد، گشایش مركز اپدیم در كشورمان با محوریت اهداف بشر دوستانه جمهوری اسلامی ایران به منظور جذب كمك های فنی و بهره مندی از امكانات سازمان های منطقه ای و بین المللی، اعتمادسازی، معرفی توانمندی های كشور، تعامل با كشورهای منطقه و اشتراك تجربیات كشورهای عضو اسكاپ است كه البته موافقت نامه مالی و اداری آن هم به امضای دكتر نوبخت و خانم شمشاد اختر رسید.
مركزی كه كاوه مدنی معاون آموزش و پژوهش سازمان حفاظت از محیط زیست معتقد می باشد راه اندازی آن تاثیر به سزایی در حركت علمی كشورمان در جمع آوری اطلاعات مربوط به انواع و اقسام بلایای طبیعی دارد و بر تصمیم گیری مسئولان برای رفع مشكلات بر پایه مستندات بسیار اثرگذار خواهد بود.
مدنی كه با خبرنگار گروه علمی ایرنا سخن می گفت، اضافه كرد: بعنوان مثال یكی از مواردی كه ما بدنبال آن هستیم تمركز مطالعاتی روی پدیده ریزگردها و گرد و غبار در منطقه است، چون كه كشورمان از نظر اطلاعات و دانش مربوط به علل اصلی بروز این پدیده مخرب بسیار فقیر است و هنوز ریشه های این مسئله به صورت صحیح ریشه یابی نشده است.
مدنی معتقد می باشد ما هنوز عواقب و اثرات انواع و اقسام بلایای طبیعی را درك نكرده ایم و در حقیقت با وقوع حوادث و اتفاقات است كه برخی مسائل برایمان روشن می گردد و یاد می گیریم و بعبارتی هنوز در پدیده آزمون و خطا گیر كرده ایم كه مسئله درناكی است.
سرپرست مركز امور بین الملل و كنوانسیون های سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به سفر ماه گذشته خود به یكی از كشورهای جنوب شرق آسیا و درخواست خود از شمشاد اختر معاون دبیركل سازمان ملل و دبیر اجرایی كمیسیون اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل متحد (اسكاپ) در خصوص شناسایی مشكل ریزگردها و گرد و غبار از جانب بدنه سازمان ملل بعنوان یكی از معضلات اساسی زیست محیطی قرن اضافه كرد: البته این مورد نیازمند یك تمركز مطالعاتی و تولید همكاری شبكه ای با حضور كشورهای مختلف برای تبادل دانش و اطلاعات است.
مدنی ادامه داد: آنچه ما در نشست اپدیم به دنبال آن هستیم، شناسایی اقداماتی است كه می توان در مورد پدیده گرد و غبار به صورت همكاری های چندجانبه با استفاده از مركز تازه تاسیس اپدیم در ایران انجام داد و اگر سازمان برنامه و بودجه قبول كند، یك مركز تبادل اطلاعات و سامانه اخطار دهنده گرد و غبار با محوریت و نقش پررنگ ایران در كشور راه اندازی خواهد شد به خصوص برای دستیابی و استفاده از تجربیات كشورهای شرق آسیا مانند چین و مغولستان كه در این بخش دارای تجربیات ارزشمند ای می باشند.
وی با تاكید بر این كه افزایش سطح دانش و اطلاعات و همینطور شناسایی دقیق مشكل، خود تاثیر بسیار شگرفی در حل مسئله و پیداكردن راه حل خواهد داشت، اضافه كرد: اما هم اكنون بدون این كه بدانیم ریشه مشكل -به عنوان مثال ریزگردها- كجاست تنها با یكدیگر مناقشه و دعوا می نماییم و یك روز وزارت نیرو، سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان جنگلبانی را متهم می نماییم و روز دیگر كشورهای همسایه را و یك روز دیگر از كشورهای دوردست و آفریقا سخن می گوییم، اما آنچه واضح است آن است كه ما نمی دانیم ریشه این مشكلات كجاست، مشكلی كه برای ما مردم و دولت هزینه داشته است.
معاون آموزش و پژوهش سازمان حفاظت از محیط زیست در پاسخ به پرسشی درباره مقابله با گرد و غبار در كشور و این كه آیا مالچ پاشی و یا كاشت نهال راه حل مناسب و علمی برای مقابله با آن است، اظهار داشت: در این خصوص با عنایت به جایگاهی كه دارم نمی توانم نظر بدهم و یا همه چیز را رد كنم، اساسا مالچ پاشی دارای مزایا و معایبی است به صورتی كه در كوتاه مدت یكسری مشكلات ما را ممكن است رفع كند اما از تبعات زیست محیطی برخوردار می باشد.
وی ادامه داد: در مورد روش نهال كاری هم اگر به صورت صحیح انجام نشود، نه تنها نهال ها خشك می شوند بلكه می تواند آب بری فراوان داشته باشد و مشكل تولید كند اما قطع به یقین بهترین كار برای مهار كانون های گرد و غبار، تثبیت خاك و مقابله با گسترش بیابان ها، استفاده از خود طبیعت و روش های طبیعی است.
معاون آموزش و پژوهش سازمان حفاظت از محیط زیست اضافه كرد: اگر بتوان با كاشت گیاه و نهال كاری پدیده ریزگردها برای بلند مدت مهار كرد خیلی خوب است اما اگر نهال ها را اشتباه انتخاب و یا در تامین آب فضای مربوطه برای آبیاری با مشكل مواجه شویم، مسئله بسیار پیچیده تر خواهد شد.
وی در مورد این كه گفته می گردد وقوع پدیده ریزگردها در مناطق غرب و جنوب غربی كشور حاصل پروژه های سدسازی كشور تركیه است، اظهار داشت: این تنها یك ادعا است چراكه مشخص نمی باشد برپایه كدام مطالعات و اطلاعات چنین مسائلی در فضای مجازی مطرح می شود، آیا این محصول فضای مجازی است یا محصول اطلاعات است و مسئله دقیقا همین است.
مدنی با تاكید براین كه گام نخست برای ریشه یابی یك مسئله جمع آوری اطلاعات است و اپدیم می تواند در این خصوص بسیار اثرگذار باشد، اظهار داشت: جمع آوری داده ها امروز نقش بسیار مهمی در تولید شفافیت و جلوگیری از تصمیمات غیراحساسی دارند، به صورتی كه به عنوان مثال در مورد پدیده ریزگردها بدون دلیل قانع كننده ای نمی توان كشوری را مقصر جلوه داد و توپ را در زمین تركیه، عراق و یا سایر همسایگان انداخت.
وی ضمن تاكید بر نهادینه شدن تصمیم گیری بر مبنای مطالعات دقیق و علمی به جای تصمیمات شتاب زده و عجولانه برای برخورد با انواع و اقسام مشكلات كشور اظهار داشت: رفتارهای عجولانه سبب می گردد كه ما صورت مسئله را گم نماییم و آدرس غلط به مردم دهیم.
معاون آموزش و پژوهش سازمان حفاظت از محیط زیست ادامه داد: اینكه هنوز چه میزان از ریشه بروز پدیده گردو غبار داخلی و چه میزان خارجی است و یا اینكه در چه فصلی كانون های داخلی یا كانون های خارجی گرد و غبار فعال می باشند و این كانون ها دقیقا كی و چگونه به اینجا می رسند، برای ما مبهم و ناشناخته است و متاسفانه به جای پرداختن به این مسائل تنها در یك فضای احساسی قضاوت و تصمیم گیری می نماییم و این هم به علت فرهنگ احساسی و عجول بودن ما است و بدون دانش و مطالعه تصمیم می گیریم.
وی با بیان اینكه، حتی در فضای دانشگاهی ما هم خیلی از قضاوت ها احساسی و عجولانه است اظهار داشت: متاسفانه صبور نیستیم كه بتوانیم بر مبنای استفاده از دانش و اقدامات مطالعاتی به نتیجه برسیم و آنچه در كشور اتفاق افتاده در همه مسائل محصول همین تفكر است كه خیلی زود و شتابزده می خواهیم به نتیجه برسیم و تصمیم گیری نماییم.
وی با بیان اینكه، متاسفانه فرافكنی و یا افترا زنی به یكدیگر جای اقدامات علمی و مطالعاتی را گرفته است، اضافه كرد: بعنوان مثال هم اكنون در ذهن خیلی از مردم و حتی بعضی از مسئولان كشور، سازمان حفاظت از محیط زیست عامل اصلی خیلی از مسائل زیست محیطی همچون مسئله گرد وغبار است آنهم تنها به جهت اینكه عبارت محیط زیست را یدك می كشد.
معاون آموزش و پژوهش سازمان حفاظت از محیط زیست ادامه داد: این درحالی است كه نقش ما در واقع در حوزه محیط زیست تنها یك نقش نظارتی است و ما یك نهاد نظارتی محسوب می شویم كه می توانیم گزارش دهیم اما مدیریت خیلی از این اتفاقات برعهده سازمان حفاظت از محیط زیست نیست.
وی با تاكید براین كه، بحث احیای تالاب ها در خوزستان برای رفع پدیده ریزگردها همواره در جهت خواسته مردم این منطقه مورد تاكید سازمان حفاظت از محیط زیست بوده است، اظهار داشت: اگر تالاب ها احیا شوند خیلی از كانون های داخلی گرد و غبار از بین خواهند رفت و خواسته ما هم با خواسته مردم مشترك است.
مدنی ادامه داد: اگر مردم در خیلی از موارد دغدغه برداشت آب از سفره های زیرزمینی را دارند، دغدغه ما هم با آنان مشترك است، اما حوزه اختیارات قانونی و اثرگذاری ما متفاوت می باشد و این سازمان از توان لازم برای برخورد مستقیم با عوامل بروز این مشكلات برخوردار نیست.
وی با اشاره به وجود انواع و اقسام مشكلات زیست محیطی در كشور همچون آلودگی هوای كلان شهرها، آب، بیابانزایی، جنگل زدایی اظهار داشت: ما بایستی كمك نماییم كه برای رفع این مشكلات مردم از چه نهادی باید مطالبه گیری كنند، چراكه مطالبه گری مردم در افزایش و تقویت صد درصدی قدرت دستگاه ها اثرگذار خواهد بود.
علمی ** 1836 **
خبرنگار: یوسف درویشی*انتشار: محتشمی
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب