سیل های ایران مناقشه سیاسیون را آشكار كرد
گل اركیده: یك جامعه شناس در تحلیل سیل های اخیر ایران، ضمن انتقاد از تقسیم بندی سیاسیون به خودی و غیر خودی در جریان مدیریت سیلاب ها اظهار داشت: منافشه سیاسی به حدی بالا گرفته كه حتی سیل هم سیاسی شده است كه این وضع ریشه های اعتماد و سرمایه های اجتماعی ایران را نشانه رفته است.
به گزارش گل اركیده به نقل از ایسنا، دكتر محمد فاضلی در نشست بررسی تحلیلی سیل اخیر ایران كه عصر روز گذشته در دانشگاه بهشتی برگزار شد، اظهار داشت: به سبب چند وجهی و پیچیده بودن سیل، قضاوت در مورد وقایع اخیر زود است و باید منتظر نتایج بررسی عوامل وقوع سیل از طرف كمیته بررسی سیلاب باشیم.
تقسیم سیاسیون به خودی و غیر خودی در جریان سیل های اخیر
وی با طرح این گزاره كه سیلاب ها آئینه ایران هستند، اشاره كرد: سیلاب ها كه در حالت طبیعی خاك ها را می شویند و امكان دارد موجب پیدا شدن فسیل ها و گنج ها بشوند می توانند به همان میزان لایه رویی جامعه را بشویند و مواردی را از جامعه آشكار كنند.
فاضلی افزود كه سیلاب های اخیر، جامعه ایران را آشكار كرد و نشان داد كه سطح مناقشه سیاسی به قدری بالاست كه حتی در مدیریت یك پدیده طبیعی مثل سیلاب هم مشكلات زیادی داریم.
او افزود: در جریان مدیریت سیل های اخیر، نخبگان سیاسی به دو گروه خودی و غیرخودی تقسیم شدند و به سرعت دولت در دسته ضعیف، ناتوان و غیر خودی قرار گرفت و بقیه هم در دسته خودی، توانمند و دلسوز و متعهد قرار گرفت.
این جامعه شناس با اشاره به اینكه در همان موقع یادداشتی نوشته و در آن اعلام نموده بهتر است این تقسیم بندی ها را انجام ندهیم، اظهار داشت: برآوردها نشان می داد كه سیلاب ها از سطح مازندران و گلستان توسعه می یابد. در چنین شرایطی اگر به دنبال این باشیم كه نشان دهیم كه یك دولتی در اداره كردن امور و كمك رسانی ضعیف است اگر سیلاب مناطق بیشتری از كشور را در بربگیرد نشان داده است كه همه با هم نمی توانیم كاری برای امدادرسانی بكنیم و در این صورت، علاوه بر دولت، كل سیستم زیر سوال می رود.
فاضلی با اشاره به اینكه مناقشه سیاسی به حدی بالا گرفته كه حتی سیل هم سیاسی شده است، اظهار داشت: این مناقشه سیاسی در حدی است كه ریشه های اعتماد و سرمایه های اجتماعی ایران را بسوزاند. عملكرد سیاسی در قبال سیلاب به سمتی رفته كه سرمایه های اجتماعی را نشانه گرفته است.
وی افزود: در فاصله زمانی كوتاهی ۴۰۰۰ روستا آب و برق خودرا از دست دادند و در یك بازه زمانی كمتر از یك تا دو هفته آب و برق پایدار برای ۹۹.۵ درصد روستاها برگشت ولی اثری از این كار مثبت دیده نمی گردد و این نشان داده است كه گویا جامعه یك تیشه دست گرفته و به ریشه توانمندی های خود می زند. این روال تاب آوری جامعه را به شكل خطرناكی به خطر می اندازد كه پیامد این وضعیت بی اعتمادی هستی شناختی است.
این استاد دانشگاه شهید بهشتی با تاكید بر اینكه اعتمادسوزی خصیصه سیاست در جامعه ایران است، اظهار داشت: وقتی تلاش می شود یك كشور را با همه توانایی ها ناتوان نشان دهیم؛ ساختار اعتماد در كشور نابود می شود؛ بدین سبب مناقشه سیاسی اعتمادسوز، عاقبت خطرناكی برای كشور دارد و در نتیجه چنین وضعی، بی اعتمادی به شكل های مختلف خودرا نشان می دهد؛ برای مثال اخبار دروغین برخی شبكه ها برای جامعه باورپذیر می شود.
فاضلی در ادامه اظهار داشت: در عرصه سیاست امروز همگان فقط امروز را می بینند و برای رسیدن به اهداف كوتاه مدت، سرمایه های به وجود آمده نابود و تخریب می شود.
تك بعدی بودن خاصیت جامعه سیاسی ایران
وی با اشاره به اینكه سیل های اخیر وجه دیگری از ذهن سیاسیون ایران كه ذهن تك علت اندیش است را آشكار كرد، اشاره كرد: این در حالیست كه پروسه مدیریت سیل یك دایره بزرگ شامل پیش بینی و هشدار، بیمه و مدیریت ریسك، اقتصاد سیلاب، آماده شدن در مقابل سیلاب، كیفیت زیرساخت و … است. در جامعه سیاست زده ایران می بینیم پس از سیل یقه سازمان هواشناسی را می گیرند و همه تقصیرها را گردن این سازمان می اندازند، یا عده ای سیل را بطور كامل گردن مدیریت سدها و عده ای دیگر سیل را به گردن تخریب جنگل ها و مراتع می اندازند. شاید در وقوع سیل مجموعه ای از این عوامل تأثیرگذار بوده اما سیل بعنوان یك پدیده چند وجهی و پیچیده تبدیل به یك پدیده تك واحدی برای تسویه حساب و منفعتی فردی كوتاه مدت می شود.
فاتحه اخلاق سیاسی در ایران خوانده شده است
این جامعه شناس در ادامه با اشاره به اینكه در چنین ساختار سیاسی كوتاه مدت نگری، فاتحه اخلاق سیاسی ایران هم خوانده شده است، به نمونه هایی اشاره كرد: اظهار داشت: مثلاً شاهد افرادی بودیم كه از اتهامات سیاسی شروع كردند تا نماینده مجلسی كه ادعا كرد من یك سیلی به گوش وزیر می زدم. اگر با سیلی زدن می شود كارها را درست كرد در كنار استیضاح وزرا یك بخش فلك وزرا هم بگذاریم.
فاضلی همین طور اشاره كرد: وقایع اخیر سیل نشان داده است كه جامعه ایران فاقد یك استراتژی رسانه ای بحران است. سازمان هواشناسی جهانی برای مواقع بروز حوادث طبیعی دستورالعمل هایی را نمایش داده است كه حتی در آن پروتكل هایی برای نحوه نمایش گزارش های هواشناسی وجود دارد. در جریان سیلاب مشخص شد كه استراتژی رسانه ای سیلاب نداریم.
حریم دری یا حریم داری؟
وی در ادامه با اشاره به تجاوزات گوناگون به حریم رودخانه ها اظهار داشت: ما كه باید حریم داری می كردیم به حریم دری رسیدیم و شاهد تغییر كاربری و بهره برداری ناصحیح از جنگل ها و مراتع هستیم كه نشان دهنده خاصیت كوتاه مدت نگر بودن جامعه ایران است و این را هم سیل های اخیر آشكار كرد. با اینكه همه نوع بشر كوتاه مدت نگر است اما جامعه نباید كوتاه مدت نگر باشد. چرا در مقابل پدیده های طبیعی مثل جنگل كوتاه مدت نگر شده ایم؟
این استاد دانشگاه بهشتی با اشاره به لزوم برنامه ریزی محلی برای حكمرانی آب اظهار داشت: هیچكس نمی تواند مسئله آب را در مازندران همان گونه حل كند كه در یزد می توان حل كرد. وقتی مسئله آب محلی است مسئله سیلاب هم محلی است و به مدیریت محلی نیاز دارد بدین سبب نمی توان برای مدیریت سیلاب در مناطق مختلف كشور یك دستورالعمل یكسان از سیلاب نمایش داد.
فاضلی با اشاره به اینكه اقتصاد سیاسی سیلاب یكی از عناصر مهم در واقعه سیل اخیر است، اظهار داشت: در طول تاریخ كسانی كه ارتباطی با قدرت داشته اند، توانسته اند بهره برداری هایی از طبیعت داشته باشند كه نسل بعد كه اتفاقاً بهره بردار از طبیعت هم نبودند خسارت آنرا پس داده اندد؛ مسیل هایی كه فروخته شده و خانه ها، رستوران ها و هتل هایی كه روی مسیل ها ساخته و سكونت گاه هایی كه در حریم رودخانه ها ایجاد شده، نمونه ای از این بهره برداری ها است.
این جامعه شناس درانتها با اشاره به گزاره ای از ماكس وبر- جامعه شناس و استاد اقتصاد سیاسی - در خصوص اینكه «بودجه نشان دهنده نهایت عقلانیت یك جامعه است» اظهار داشت: اگر بودجه جنگلداری و حفظ محیط زیست كمتر از فوتبال است یك جایی از عقلانیت مشكل دارد. تحلیل اقتصاد سیاسی بودجه و تاریخ بودجه محیط زیست قسمتی از داستان سیلاب اخیر و درسی است كه باید از این سیل بگیریم.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب