سدسازی بی ضابطه و افراطی عامل بحران منابع آبی كشور
یك فعال محیط زیست با اشاره به اینكه حالا بیشتر از ۷۰۰ سد بزرگ در كشور وجود دارد، اظهار داشت: تداوم روند فعلی سد سازی در كشور سبب از بین رفتن منابع جبران ناپذیر و با ارزش آب، مصب رودخانه ها و زیر آب رفتن صدها روستا، مراتع، مزارع، هزاران آثار تاریخی و میراث فرهنگی و طبیعی می شود.
عباس محمدی در گفتگو ایسنا با اشاره به اینکه حالا درمورد منابع آب کشور با بحران روبه رو شده ایم، اظهار داشت: طی ۲۰ سال قبل خیلی از تالاب های کشور که یکی از با ارزش ترین منابع آب محسوب می شوند را براثر مدیریت نادرست آب و سدسازی های بی ضابطه از دست داده ایم و تداوم این روند می تواند منجربه بیکار، بی خانمان و آواره شدن هزاران نفر از مردم ایران شود.
وی درباره وضعیت سدسازی در کشور اظهار نمود: قبل از سال ۵۷ حدود ۲۳ تا ۲۴ سد بزرگ در ایران با ظرفیتی حدود ۲۵ میلیارد متر مکعب وجود داشت و الان این میزان به بیشتر از ۷۰۰ سد بزرگ با ارتفاع بیشتر از ۱۵ متر، ده ها سد کوچک تر و هزاران سد بسیار کوچک تر همچون آب بند، سیل بند یا گابیون رسیده است. مجموع سدهای موجود در کشور حالا حدود ۴۵ میلیارد متر مکعب گنجایش دارد.
مدیر گروه دیده بان کوهستان در ادامه تصریح کرد: حتی در صورتیکه بپذیریم سدسازی امری ضروری و مفید می باشد شاهد افراط بی مانندی در زمینه ساخت و ساز، بتن ریزی و تعویض مسیر رودخانه ها به منظور راه اندازی سد در کشور هستیم به صورتی که دستکاری در سامانه رودخانه ها بسیار شدیدتر از آن مقدار آبی است که به قول وزارت نیرو مقرر است مدیریت شود و این مدیریت منابع آب به هیچ عنوان تناسبی با حجم ساخت و سازها ندارد.
وی با اعتقاد بر اینکه پروژه های سدسازی نه بخاطر مدیریت منابع آب، بلکه بیشتر به خاطر درآمدزایی و بیکار نماندن شرکت های سدسازی پیش می رود، اظهار داشت: پروژه های سدسازی، پروژه هایی هستند که بودجه ملی برای آنها صرف می شود اما میزان هزینه و بازدهی آنها نسبت به سرمایه گذاری و صدمه هایی که به محیط زیست، منابع ملی، منابع آبی و... رسانده است، بسیار ناچیز است.
محمدی درباره پروژه های سدسازی در استان های شمال کشور اعتقاد دارد که استان های شمال کشور همچون گیلان، مازندران و گلستان نیازی به سدسازی و انتقال آب ندارند چونکه میانگین بارندگی سالانه در استان های گیلان و مازندران حتی بیشتر از میانگین بارندگی سالانه در اروپا است و این میزان در استان گلستان حدودا با بخش های مرکزی اروپا برابری می کند. همینطور از بهترین سیستم مهار و ذخیره سازی آب یعنی جنگل های هیرکانی در شمال کشور بهره مند هستیم. ازاین رو اگر جنگل های هیرکانی حفاظت شود می تواند بهترین مهار کننده آب و ذخیره ساز آب در منابع آب زیرزمینی باشد اما متاسفانه رقابت بر سر گرفتن بودجه به استان های مازندران و گیلان هم رسیده است و ساخت و ساز بهترین و ساده ترین راه برای هدایت پول به سمت استان شده است.
این فعال محیط زیست درباره آثار مخرب سدسازی بخصوص در استان های شمال کشور اظهار داشت: طی اجرا شدن هر یک از پروژه های سدسازی در استان های گیلان، مازندران و گلستان بخش بزرگی از جنگل های هیرکانی چه به دلیل راه اندازی مخزن سد و چه به دلیل راه اندازی جاده های دسترسی برای ساخت سد از بین می رود.
محمدی اصلاح الگوی مصرف آب در کشور را یکی از طریق های مدیریت منابع آبی دانست و اظهار داشت: یکی از راهکارهای مدیریت منابع آب در کشور اصلاح الگوی مصرف آب، آموزش به مردم و افزایش راندمان مصرف آب یعنی به حداقل رساندن هدررفت و تبخیر آب در آبیاری کشاورزی است.
وی با اشاره به اینکه در چشم انداز دراز مدت هم کنترل جمعیت کشورها یکی از طریق های مدیریت منابع آب است، افزود: مطالعات نشان می دهد هر فرد برای داشتن یک زندگی راحت و دسترسی به منابع غذایی و آبی سالانه ۲۵۰۰ متر مکعب آب نیاز دارد.
مدیر گروه دیده بان کوهستان با اشاره به اینکه بخشی از کمبود منابع آب کشور را می توان از راه واردات برخی محصولات کشاورزی همچون گندم، ذرت و برنج جبران کرد، خاطرنشان کرد: جبران کمبود منابع آب از راه واردات محصولات کشاورزی که نیاز زیادی به آبیاری دارند را واردات آب مجازی می گویند و واردات برخی محصولات کشاورزی می تواند راهکار مناسبی برای مدیریت منابع آب کشور باشد.
وی افزود: در ایران ۸۰ تا ۱۰۰ میلیارد متر مکعب آب قابل استحصال وجود دارد و تمام سدهای کشور ظرفیتی حدود ۴۰ میلیارد متر مکعب دارند بنابرین اگر بتوانیم راندمان مصرف آب را دو برابر میزان فعلی نماییم و به ۶۰ درصد برسانیم همین ۴۰ میلیارد متر مکعب آب را بدون احتیاج به دست کاری در نظلم رودخانه ها می توانیم تأمین نماییم.
محمدی در انتها اظهار داشت: نحوه مدیریت منابع آبی و نظام آبیاری کشاورزی کشور باید اصلاح گردد و به دنبال آن خیلی از مشکلات تأمین آب هم حل خواهد شد.
به گزارش گل ارکیده به نقل از ایسنا بر مبنای اطلاعات شرکت مدیریت منابع آب ایران در استان های مازندران، گیلان و گلستان ۲۷ سد در حال بهره برداری، ۷ سد در دست اجرا و ۳۰ سد در دست مطالعه است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب